Er liggen een behoorlijk aantal vegetarische producten in de schappen van de supermarkt. De meeste van deze producten lijken op varianten van vlees die we goed kennen, zoals worstjes, burgers, schnitzels en vegetarisch gehakt. Daarnaast zijn er producten die weinig overeenkomsten vertonen met bekende vleesproducten, maar de wel als ‘vleesvervanger’ verkocht worden. Waarom vinden zoveel mensen vlees lekker, en is vega vlees ook lekker? En wat is een ‘vleesvervanger‘ eigenlijk? In dit artikel lees je er meer over.
Wat maakt vlees lekker?
Er zijn weinig mensen die nooit in hun leven vlees of vis hebben geconsumeerd. De meeste vegetariërs zijn op een later tijdstip in hun leven vegetariër geworden. De voornaamste redenen die genoemd worden zijn het dierenwelzijn en de gezondheid. Een enkeling zal aangeven dat ze vlees niet lekker vinden, maar die zijn echt in de minderheid. Waarom vinden we vlees zo lekker?
Geur: Beleving van geur is heel persoonlijk. Wat de ene persoon heerlijk vindt ruiken, vindt een ander ronduit smerig. Dit geldt ook zeker voor vlees. Rundvlees heeft een andere geur dan varkensvlees, verse kip is vrij neutraal van geur. Wild zoals hazen en ook lamsvlees zijn vaak direct aan de geur te herkennen. Ook zijn er kruiden die vaak met een specifiek soort vlees gebruikt worden.
Smaak: Wat je ruikt en wat je proeft staat sterk met elkaar in verband. Vleesproducten worden vaak als “hartig” bestempeld, naast zout maakt ook umami een belangrijk deel uit van de smaakbeleving. Umami geeft het typische mondgevoel dat je bijvoorbeeld proeft in vleesbouillon. MSG is een bekend (vegetarisch) product dat de umami smaak geeft, maar ook tomaten hebben een enorme hoeveelheid umami. Veel vleesproducten ontlenen hun kenmerkende smaak aan de kruiden en specerijen die gebruikt worden.
Textuur: Dit is de derde, maar zeker niet meest onbelangrijke factor in de reden om voor vlees te kiezen. Dierlijk weefsel heeft een heel specifieke structuur die tot op heden nog niet kunstmatig te reproduceren valt. De ervaring bij het eten van een biefstuk staat of valt met het mondgevoel. De term “mals” wordt vaak gebruikt om de kwaliteit van vlees aan te duiden. De combinatie van vlees op botten, het “kluiven” van kipvleugels of spareribs maakt zeker een belangrijk deel uit van de aantrekkingskracht van vlees.
Moet vega vlees lijken op echt vlees?
Om vleeseters geen of minder vlees te laten eten, zul je een vervanging moeten presenteren die voldoet aan de drie eerder genoemde kenmerken. Een wortel zal voor de meeste mensen geen geschikte vervanging van een frikandel zijn, hoeveel mayo, curry en uitjes je er ook overheen doet. Met name in Aziatische toko’s vind je producten die vlees en vis tot in detail kopiëren. Niet alleen wat betreft de smaak, maar ook de vorm (jouw ogen vormen het vierde element van de ervaring!). Wanneer je vooral voor voedingswaarde gaat, kun je met peulvruchten, Tofu en andere vleesvervangers een heel eind komen. Maar of dat ook altijd lekker smaakt?
Soorten vega vlees
Hier zijn enkele soorten vegetarische producten die als alternatief voor vlees geschikt (kunnen) zijn.
1. Imitatie vlees
In het schap met vegetarische producten naast de vleeswaren kom je veel schnitzels tegen. Omdat de textuur van vlees heel moeilijk te benaderen is, zijn schnitzels een uitkomst. Ze lijken met name op de goedkope schnitzels die niet van een lapje vlees worden gemaakt, maar van gepureerd gehakt of separator vlees. Worsten ontlenen veel van hun smaak aan de kruiden in het gehakt, toch weten imitatie producten helaas niet vaak de juiste smaakcombinatie te vinden. Quorn is wat textuur betreft één van de betere imitaties. De beste vega vleesproducten lijken vaak op kip, omdat pluimvee vrij neutraal is wat betreft geur, smaak en textuur. Met Valess, op basis van zuivel, zul je veel mensen kunnen “foppen”.
2. Snack producten
Hamburgers zonder ham, het kan! Vega burgers variëren van droge schijven die meer op rubber lijken (lees hier onze eigen test!), tot snacks die zelfs zonder broodje, sla en saus best lekker zijn. Hoewel er tegenwoordig allerlei barbecue en gourmet producten leverbaar zijn, branden vega snacks vaak snel aan omdat er minder natuurlijke vetten aanwezig zijn. Gebruik dus voldoende olie, houd de temperatuur wat lager en let goed op. Gelukkig hoef je vega vlees niet door en door te garen, opwarmen met een beetje olie of boter is al voldoende. De meeste snacks zijn vooral smakelijk door een laagje deeg of paneermeel in combinatie met saus. Dat geldt ook voor echt vlees.
3. Authentieke producten
Vind jij een vega rookworst lekker? De eerste vega versie die net zo smaakt als een Hema rookworst (die trouwens gemaakt wordt bij Unox) moet nog ontwikkeld worden. De producten die “met een knipoog” naar vleesproducten worden bedacht scoren vaak beter omdat er geen directe vergelijking is. Er zijn ook groenteschijven die heel prominent stukjes groente in het product verwerken waarmee ze een brug slaan tussen vlees en vegetarisch. Dan zijn er nog de producten die “stiekem” vegetarisch zijn. Zo is het best mogelijk dat de “kaas” op jouw pizza zonder dierlijke producten als melk en stremsel zijn gemaakt.
Wat is een vleesvervanger?
Een vegetarische versie van een vleesproduct is doorgaans ook bedoeld als vleesvervanger, daarnaast vallen ook peulvruchten in deze categorie. Bij vega vlees in meer algemene termen spreken we namelijk van producten die dezelfde voedingswaarde bezitten. Het is dus niet nodig dat deze producten lijken op vlees, of smaken naar vlees.
Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen of suggesties? Neem dan gerust contact met ons op!
