Suiker is dodelijk, vet is gezond. Of was het nu andersom? Zijn wetenschappers in de war of is er iets anders aan de hand? Hoewel we bij de meeste voedingswaren zelf een redelijke inschatting kunnen maken of het “gezond” is of niet, komen er van tijd tot tijd opvallende onderzoeken naar buiten die je toch weer aan het twijfelen zetten. Ook lijken onderzoeken elkaar tegen te spreken. Gezondheid wordt niet bepaald op basis van jouw lichaam, maar hoe diep jouw zakken zijn. Gezondheid is te koop.
Vet is ongezond?
Veel van ons zijn opgegroeid met de kennis dat vet de reden is dat we dik worden. Dat we hartklachten krijgen en dood neervallen als we een speklapje naar binnen werken. Oh ja, en uiteraard geen roomboter op je boterham smeren, je aderen slibben direct dicht. Deze “kennis” komt voort uit een studie in de jaren vijftig en zestigvan de vorige eeuw, en deze studie werd heel toevallig gefinancierd door de suikerindustrie. Ze wilden dat producten zoveel mogelijk suiker bevatten, dus werd vet en cholesterol aangewezen als de voornaamste bron van hart- en vaatziekten.
Suiker is ongezond
Nu leren onze kinderen dat suiker ongezond is, het zijn lege calorieën die je koste wat kost moet vermijden. Geen suiker in de koffie, geen wit brood, herstel, helemaal geen brood en waag het niet om een glas fruitsap bij jouw ontbijt salade te drinken. Dat is puur vergif, dat is onderzocht door wetenschappers. In een recente studie werd bijvoorbeeld geconcludeerd dat kaas niet leidt tot hart- en vaatziekten, dus Montignac had helemaal gelijk met vette kaas aanprijzen! Oh wacht, dit onderzoek werd gefinancierd door McDonalds en Nestlé. Misschien toch een kwestie van belangenverstrengeling? Bij dit soort wetenschappelijk onderzoek zijn het doorgaans niet de feiten die genoemd worden, feiten liggen immers vast. Het is vooral de informatie die NIET gedeeld wordt, zoals een studie over risico voor hart- en vaatziekten onder personen die helemaal gezond zijn zonder cardiovasculaire aandoeningen of diabetes en zelfs jonge kinderen.
Resultaat op bestelling
Marion Nestle (geen familie van) ging op onderzoek uit. Het bleek dat 90% van de onderzoeken een positieve conclusie trokken wat betreft de belangen van de investeerder. Nu betekent dat niet direct dat al deze onderzoeken doorgestoken kaart zijn, een teler van komkommers die een onderzoek uit laat voeren naar de voordelen van groente vergeleken met mars repen zal waarschijnlijk een positief resultaat tegemoet kunnen zien. Het wordt wel bedenkelijk wanneer lobbygroepen die de verkoop van bijvoorbeeld suikerbieten of koemelk willen stimuleren. Suiker geeft energie, melk heeft een hoog gehalte aan calcium, vul het zelf maar in.
Kun je onderzoek naar voedingswaarde vertrouwen?
Laten we voorop stellen dat veruit de meeste wetenschappers zich netjes aan de regels van eerlijk onderzoek houden, en dat veel onderzoekers geen flauw idee hebben wie het onderzoek betaalt. Dat betekent niet dat de resultaten die wij te zien krijgen objectief zijn. De opdrachtgever kan zelf bepalen welke conclusies aansluiten op de belangen van het bedrijf, en welke ze beter weg kunnen laten of diep begraven in de “saaie” hoofdstukken. Daarom zie je zo vaak titels als “Koffie is gezond” of “Minder pijn? Drink wijn!”. Het is mogelijk dat de conclusie van het feitelijke onderzoek was dat cafeïne effectief kan zijn tegen migraine, of dat alcohol de spieren losser kan maken. De investeerder geeft netjes een compleet rapport aan de pers, maar voegt daar een A4-tje bij met de “voornaamste conclusies”. De nieuwssites schuiven het vuistdikke rapport aan de kant en publiceren de bullet-points met een interessante kop erboven.
Dus je kunt niemand meer geloven?
Uiteraard is dit de enige blog over gezonde voeding die je wel kunt vertrouwen, wij zullen nooit tegen je liegen! Maar even serieus en laten we eerlijk zijn; we weten allemaal dat teveel eten niet gezond is en dat groente doorgaans wel gezond zijn. Dat te veel calorieën je dik maken en dat een gevarieerd dieet het beste is. En hoe meer producten bewerkt worden, hoe groter de kans dat er goedkope rotzooi in zit. Je hoeft wetenschappelijke onderzoeken niet zomaar aan de kant te schuiven, sterker nog neem er rustig de tijd voor, en vergeet niet de bronvermelding aan het einde goed te lezen. Zelfs als je er niet veel wijzer van wordt, kunnen die dikke pillen heel goed werken om te slapen!
Heb je naar aanleiding van dit artikel misschien een vraag? Neem dan gerust contact met ons op!
